Tem có đục lỗ các hình chữ cái trên mặt hay còn gọi là “tem perfins” - Warwick Morris

Tem có đục lỗ các hình chữ cái trên mặt hay còn gọi là “tem perfins” - Warwick Morris
(Bài viết riêng cho Tạp chí Tem)
 
L.T.S.: Ông Warwick Morris - trước hết là một người sưu tập tem bắt đầu từ thuở học trò và niềm đam mê đó đã đeo bám ông đến ngày hôm nay. Ông là một nhà ngoại giao đã từng là Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam 2000–2003 và tại Hàn Quốc 2003-2008... Hiện ông đã về sinh sống tại Tunbridge Wells, Kent (Anh Quốc) và đang làm công tác cố vấn/tư vấn về các vấn đề Việt Nam và Hàn Quốc trong các hoạt động kinh doanh tư nhân…
Vừa qua, trong 1 chuyến công tác, ông có dịp qua Tp HCM. Nghe tin, Tạp chí Tem có liên lạc và mời ông viết bài. Ông đã vui vẻ nhận lời và gửi về Tòa soạn 1 bài viết giới thiệu về loại “tem perfins”, một loại tem tồn tại hồi cuối thế kỷ XIX mà nhiều bạn sưu tập trẻ của chúng ta còn chưa để ý tới. (Nguyên bản tiếng Anh do Tạp chí Tem tổ chức chuyển ngữ).
Xin chân thành cám ơn ông Warwick Morris và trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Đã có một thời kỳ, chủ yếu là cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, một số tổ chức hoặc doanh nghiệp lớn ở Anh đã sử dụng những con tem bưu chính có đục lỗ các chữ cái đầu tiên trong tên gọi của họ trên mặt tem để dùng trong giao dịch thư tín. Họ làm như vậy là để nhân viên của họ không thể dùng các con tem đó gửi thư riêng được. Những chữ cái này nhìn từ mặt sau của con tem là dễ nhận ra nhất (vì chữ không bị lật ngược và rõ trên nền trống – ND).
Bên đây là 1 “tem perfins” có đục lỗ chữ HMSO là chữ viết tắt của cụm từ “Her Majesty’s Stationery Office” tức là Cơ quan Văn phòng phẩm của Đức Vua …
Anh Quốc là quốc gia đầu tiên có tem tem đục lỗ, bắt đầu từ năm 1868. Và sau đó lan nhanh ra các nước khác như Bỉ (1872); Đan Mạch, Pháp Đức và Thụy Sỹ (1876); và Áo (1877); rồi Mỹ cũng cho sử dụng tem đục lỗ năm 1908.
Nhưng bên cạnh những con tem đục lỗ hình chữ cái ban đầu người ta còn có cả những con tem đục lỗ không phải là hình chữ mà chỉ là 1 biểu tượng như 1 hình tam giác, hình chữ thập v.v… như hình bên là biểu tượng của Bureau TBC-Bestrijding thuộc tỉnh Gravenhage (Hà Lan).
Mặc dầu nhiều người cho rằng những lỗ đục đó đã làm cho con tem mất giá trị. Nhưng lại có một số người chuyên sưu tầm chúng, và cố xác định xem những con tem đó là thuộc các công ty hay tổ chức nào. Những con tem này được gọi là “tem perfins” – “Perfins” là chữ viết tắt của cụm từ “perforated initials” – có nghĩa là “những cái chữ đầu từ được đục lỗ”.
Ở một vài quốc gia trên thế giới, thỉnh thoảng tem bưu chính còn được các cơ quan bưu chính chính thức đục lỗ để ghi nhớ những dịp kỷ niệm đặc biệt, hoặc để dùng cho các dịch vụ đặc biệt như tem điện báo (telegraph).
Một số tem Úc (Australia) từ năm 1913 đến 1930 đã được đục lỗ với các ký tự O.S. (official stamp) chỉ rõ đó là nhưng con tem chính thức của ngành bưu chính.
Warwick Morris
 
Nguồn: Tạp chí Tem số 157 tháng 8 năm 2019.

See more news