[Góc cho người mới sưu tập ]CÁC NHÀ THÁM HIỂM TRÊN TEM: Christopher Columbus & James Cook

- Bùi Trấn Giang - 

Sưu tập chuyên đề nhân vật lịch sử trên thế giới rất phong phú, từ những nhân vật đứng đầu chính phủ đến các nhà khoa học ở mọi lĩnh vực cho đến các nhà thám hiểm đi tìm kiếm, khai phá những vùng đất mới trên trái đất với nhiều mục đích khác nhau… Chúng tôi xin giới thiệu một số nhà thám hiểm tiêu biểu mà hình ảnh của họ đã được nhiều nước giới thiệu trên con tem. Chủ đề này thích hợp cho các nhà sưu tập tem chuyên đề mà đồng thời là các nhà nghiên cứu, nhà giáo dạy các môn lịch sử, địa lý thế giới.

Năm 1998, Hội Địa lý quốc gia của Hoa Kỳ đã xuất bản và đính kèm phụ bản trên  tạp chí “National Geographic” bản đồ thám hiểm trên thế giới có tên là “Exploration: millennium on maps”  (thám hiểm: thiên niên kỷ trên bản đồ), trong đó có chân dung những nhà thám hiểm và lịch sử tóm tắt các cuộc thám hiểm của họ. Đây là tài liệu quý cho các nhà sưu tập tem chuyên đề mở. Những bài viết về những nhà thám hiểm đã được lên tem mà chúng tôi sẽ lần lượt đăng tải có tham khảo bản đồ thám hiểm đó như niềm đam mê sưu tập tem và đồng thời cũng là để không bỏ qua những kiến thức lịch sử thế giới.

CHRISTOPHER COLUMBUS: một thủy thủ người Ý và có tên tiếng Ý là Cristoforo Colombo. Theo lịch sử, ngày sinh của ông không được rõ, chỉ biết là ở trong khoảng những ngày từ 26/8 đến 31/10 năm 1451. Vào mùa hè năm 1492 ông bắt đầu đi về hướng Tây trong gần ba tháng với ba chiếc tàu nhỏ sau khi yêu cầu nữ hoàng Isabella của Tây Ban Nha giúp đỡ để ông đi chinh phục các đảo và lục địa mới cho Tây Ban Nha. Ngày 12/10/1492, ông đặt chân lên một dải đất liền và chiếm nó cho Tây Ban Nha. Sau này người ta được biết nơi Christopher Columbus đổ bộ là quần đảo Bahamas, rất gần bờ biển Bắc Mỹ, đặc biệt là gần Tiểu bang Florida của Hoa Kỳ ngày nay. Ông mất ngày 20/5/1506. Vào năm 1907, Tiểu Bang Colorado của Hoa Kỳ tổ chức ngày tưởng nhớ ông gọi là “Columbus Day”. Đến năm 1937, tổng thống Franklin Roosevelt tuyên bố ngày 12/10 hàng năm là “Ngày Columbus”. Nhưng đến năm 1971, ngày này được tổ chức vào ngày Thứ Hai của tuần lễ Thứ Hai Tháng 10 hàng năm.

Một số nước đã phát hành tem có hình ảnh của Christopher Columbus:

. Hoa Kỳ đã phát hành bộ tem có tên là: “Columbians” gồm 16 mẫu để kỷ niệm ngày ông Columbus đặt chân lên đất liền trong cuộc triển lãm tem tại Chicago năm 1893, giới thiệu các sự kiện, hoạt động của Christopher Columbus. Đặc biệt bộ tem này có giá mặt là 1 đô la Mỹ, 2 đô la, 3 đô la, 4 đô la và 5 đô la. Trước thời điểm này Hoa Kỳ chưa bao giờ phát hành tem có giá mặt hơn 90 cents. Bộ tem này đã được định giá khoảng 390 đô la Mỹ vào năm 2009.

. Năm 2006, nước Ý phát hành tem kỷ niệm Christopher Columbus và in tên tiếng Ý của ông trên con tem là Cristoforo Colombo để kỷ niệm 500 năm ngày mất của ông.

JAMES COOK: ông sinh ngày 7/11/1728 tại thành phố Yorkshire nước Anh. Ông vừa là nhà hàng hải, người vẽ bản đồ, nhà thám hiểm, thuyền trưởng của hải quân Hoàng gia. Ông đã vẽ bản đồ chi tiết của vùng đất Newfoundland thuộc khu vực Đại tây dương của Canada ngày nay trước khi thực hiện ba chuyến đi đến Thái Bình Dương, và trong các chuyến đi này ông là người châu Âu đầu tiên tiếp xúc với bờ biển hướng đông của Úc và quần đảo Hawaii, cũng như đạt kỷ lục đi vòng quanh thế giới, đặt chân đến New Zealand đầu tiên. Ông mất ngày 14/2/1779  và nguyên nhân cái chết được cho là do thổ dân ở Hawaii giết khi ông trở lại nơi này.

. Năm 1969, New Zealand phát hành bộ tem kỷ niệm hai trăm năm chuyến đi đầu tiên của James Cook đặt chân đến New Zealand (1769-1969).

. Ngày 20/1/1978, Hoa Kỳ đã phát hành bộ tem kỷ niệm 200 năm sinh của James Cook, giá mặt 13 cents cùng lúc ở Honolulu, Hawaii và  Alaska.

(Nguồn: Tạp chí tem số 156)